Khái niệm hàng tồn kho và vấn đề liên quan mật thiết đến hàng tồn kho

Trong lĩnh vực kinh tế, chắc hẳn các bạn đã được nghe nhiều về thuật ngữ hàng tồn kho nhưng vẫn chưa thể hiểu cụ thể về nó. Bài viết sau đây chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu khái niệm hàng tồn kho và những vấn đề liên quan đến hàng tồn kho.

1. Khái niệm hàng tồn kho

Từ trước đến nay, đa số mọi người đều quan niệm rằng hàng tồn kho là hàng hóa dư thừa so với nhu cầu mua, bị tồn động và không bán được. Đây là một quan niệm sai lầm vì trong kinh doanh và kinh tế học, khái niệm hàng tồn kho là một chủ đề lớn và có nhiều vấn đề liên quan.

Hiểu một cách đơn giản, hàng tồn kho là những sản phẩm được các tổ chức, doanh nghiệp hay cá nhân kinh doanh giữ lại để bán cuối cùng. Hàng tồn kho bao gồm sản phẩm dự trữ và những thành phần để làm ra sản phẩm. Do đó, hàng tồn kho liên quan đến mối liên hệ giữa bán hàng và sản xuất hàng hóa.

Hàng tồn kho là yếu tố mang tính quyết định trong kinh doanh. Chính vì thế, nếu biết quản lý hàng tồn kho đúng cách thì có thể làm tăng lợi nhuận và giảm một số chi phí cho công ty, từ đó hoạt động kinh doanh của công ty được hiệu quả hơn.

2. Hàng tồn kho gồm những thành phần nào?

Tùy từng tổ chức, doanh nghiệp, hàng tồn kho có thể bao gồm những thành phần như:

Xét về chủng loại hàng hóa:

- Thành phẩm gửi đi bán và thành phẩm tồn kho.

- Hàng hóa, sản phẩm được nhập về để bán (hàng hóa bất động sản, hàng hóa tồn kho, hàng hóa gửi đi bán, hàng hóa nhập đang đi đường, hàng hóa được gửi đi để chế biến, sản xuất).

- Sản phẩm, hàng hóa chưa hoàn thành, đang còn dở dang hoặc hàng hóa đã hoàn thành nhưng chưa được làm thủ tục nhập vào kho).

- Những vật tư, nguyên liệu để sản xuất sản phẩm.

- Dụng cụ và công cụ tồn kho, dụng cụ và công cụ đã mua đang đi trên đường hoặc được gửi đi để chế biến, gia công.

- Vật tư, nguyên liệu nhập khẩu phục vụ sản xuất.

Xét về đặc điểm hàng hóa

- Vật tư: đồ dùng, trang thiết bị phục vụ quá trình sản xuất, cần thiết cho quá trình sản xuất.

- Nguyên vật liệu thô: nguyên liệu được mua về hoặc gửi đi để chế biến, gia công.

- Bán thành phẩm: các sản phẩm chưa hoàn thành dùng cho sản xuất hoặc đã hoàn thành nhưng chưa được làm thủ tục nhập kho.

- Thành phẩm: sản phẩm được hoàn tất sau cả một quá trình sản xuất.

3. Các phương giáp để kế toán hàng tồn kho hiệu quả

Để kế toán hàng tồn kho, người ta thường sử dụng các phương pháp sau đây:

Kiểm kê định kỳ

Đây là phương pháp căn cứ và những số liệu kiểm kê thực tế để tính giá trị của hàng hóa và vật tư đã xuất theo công thức: T = D + G – C

Trong đó: T là trị giá hàng xuất kho trong kỳ, D là trị giá hàng tồn kho đầu kỳ, G là tổng giá trị hàng nhập kho giữa kỳ và C là trị giá hàng tồn kho cuối kỳ.

Đặc điểm của phương pháp này là các biến động hàng hóa, vật tư không được theo dõi trên các tài khoản kế toán hàng tồn kho mà được theo dõi trên một tài khoản kế toán riêng.

Phương pháp này có ưu điểm là đơn giản, giảm khối lượng công việc tuy nhiên độ chính xác lại phụ thuộc vào công tác quản lý tại bến bãi, quầy, kho.

Kê khai thường xuyên

Đây là phương pháp kê khai, theo dõi liên tục, thường xuyên và theo hệ thống. Đặc điểm của phương pháp này là có thể xác định giá trị hàng tồn kho ở bất kỳ thời gian nào trong kỳ kế toán.

Vào thời gian cuối kỳ kế toán, các số liệu sẽ được đối chiếu trên thực tế và sổ sách để đảm bảo tính chính xác. Nếu có sai lệch thì phải xử lý kịp thời.

Phương pháp này thường được các tổ chức, doanh nghiệp sản xuất và các công ty kinh doanh máy móc, hàng kỹ thuật, thiết bị có chất lượng cao sử dụng.

Qua bài viết trên đây, chúng ta đã cùng nhau đi tìm hiểu về khái niệm hàng tồn kho và những vấn đề liên quan đến hàng tồn kho. Hy vọng bài viết này sẽ giúp các bạn có một cái nhìn mới và chính xác hơn về khái niệm này.

>>> Xem thêm các bài viết:

• Mục đích và ý nghĩa của bảng cân đối kế toán
• Công nợ và những điều cần lưu ý khi quản lý công nợ